تغییر ناگهانی رنگ چشم ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل سلامتی باشد. آیا می‌دانستید که هیچ دو نفر روی زمین چشم همرنگ ندارند؟ فرقی نمی‌کند رنگ چشمتان قهوه‌ای، آبی، سبز یا رنگ‌های دیگر باشند، آن رنگ بی‌نظیر و کاملاً منحصربه‌فرد برای شماست و اگر آن رنگ به طور ناگهانی تغییر کرد، ارزش مراجعه به چشم پزشک را دارد. دکتر نیکول باجیک، چشم پزشک، در این مقاله علت این مشکل را توضیح می‌دهد.
علل تغییر رنگ چشم
رنگ چشم به ندرت پس از چند سال اول زندگی تغییر می‌کند. دکتر باجیک هشدار می‌دهد که تغییر رنگ چشم در بزرگسالی می‌تواند نشان‌دهنده اتفاق بدی باشد. در ادامه چند علت مهم این عارضه را توضیح می‌دهیم.
1- تغییر در عنبیه شما
عنبیه شما (قسمت رنگی چشم شما) ممکن است از طریق یک فرآیند ویروسی یا بیماری تغییر کند و منجر به رنگ متفاوتی در چشمان شما شود. رنگ چشم به دلیل از بین رفتن رنگدانه در عنبیه یا آتروفی زمانی که عضله عنبیه نازک‌تر می‌شود، روشن‌تر می‌شود.
- سندرم پراکندگی رنگدانه
این عارضه منجر به آزاد شدن رنگدانه از عنبیه شما و باعث آتروفی آن می‌شود و می‌تواند منجر به تاری دید و گلوکوم شود. دارو برای گلوکوم نیز ممکن است منجر به تغییر رنگ چشم شود. - سندرم لایه برداری کاذب
این بیماری می‌تواند باعث ایجاد یک ماده سفید و پوسته پوسته روی عنبیه، عدسی و سایر ساختارهای چشم شما شود. شرایط مرتبط با افزایش سن ممکن است سیستم تخلیه چشم شما را مسدود کرده و خطر ابتلا به گلوکوم را افزایش دهد.
2-آب مروارید
هر چیزی که می‌بینید از طریق عدسی که در پشت عنبیه شما قرار دارد، فیلتر می‌شود. این دیسک شفاف، نور را بر روی شبکیه در پشت چشم شما متمرکز کرده و به مغز اجازه می‌دهد آنچه را که در خط دید شما قرار دارد پردازش کند.
دکتر باجیک می‌گوید، با افزایش سن، عدسی شفاف درون چشم شما می‌تواند زرد و کدر شود. این مه آلود شدن عدسی به عنوان ایجاد آب مروارید شناخته می‌شود که ممکن است دید شما را تار یا مختل کند. اگرچه به هیچ وجه این عارضه بر عنبیه شما تأثیر نمی‌گذارد، اما آب مروارید متراکم و سفید که از طریق مردمک چشم شما ظاهر می‌شود، ممکن است ظاهری متفاوت برای آن ایجاد کند.
آب مروارید یکی از بیماری های شایع چشمی است. بیش از نیمی از جمعیت بالای 80 سال با عدسی های ابری سروکار دارند. آب مروارید خفیف اغلب با تجویز عینک قابل درمان است. موارد جدی‌تر را می‌توان از طریق جراحی اصلاح کرد.
3- Arcus senilis
با افزایش سن ممکن است یک قوس یا حلقه آبی، سفید یا خاکستری در اطراف عنبیه شما ظاهر شود. این وضعیت به عنوان آرکوس سنیلیس شناخته می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که رسوبات چربی (چربی) در اطراف لبه‌های خارجی قرنیه یا بیرونی ترین لایه چشم شما جمع می‌شود.
دکتر باجیک خاطرنشان می‌کند: "این مشکل می‌تواند کاملاً برجسته باشد، تا جایی که برخی افراد فکر کنند که چشمانشان آبی می‌شود.
Arcus senilis معمولاً خطرناک نیست و نباید بینایی شما را تحت تأثیر قرار دهد."
اما اگر شما کمتر از 40 سال دارید و این حلقه‌ها فقط در یک چشمتان در اطراف عنبیه شما ظاهر می‌شود، می‌تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری شریان کاروتید باشد.
4-جراحت
ضربه زدن به چشم می‌تواند ظاهر متفاوتی به چشم ما بدهد. هیفما یا خونریزی در داخل چشم ممکن است باعث تیره شدن چشم شما به عنوان خون در پشت قرنیه و عنبیه شود. دکتر باجیک توضیح می‌دهد: "زمانی که یک مورد شدید است و کل قسمت جلوی چشم پر از خون می‌شود، ما آن را «هیفما هشت توپی» می‌نامیم زیرا رنگ چشم شما می‌تواند شروع به سیاه شدن کند." اگر پس از برخورد چیزی به چشم خونریزی در چشمتان به نظر می‌رسد، فوراً به متخصص مراجعه کنید. اکثر افراد در عرض چند روز بهبود می یابند، اما هایفما شدید درمان نشده می‌تواند باعث نابینایی در چشم آسیب‌دیده شود.
5-بیماری قرنیه
بیماری، عفونت، تورم یا آسیب می‌تواند باعث زخم یا تغییر رنگ قرنیه شود و لایه‌ای «مه‌آلود» روی عنبیه شما ایجاد کند که رنگ چشمتان را بسیار روشن‌تر نشان دهد.
دکتر باجیک می‌گوید: "من بیمارانی داشته‌ام که به این دلیل مراجعه کردند که فکر می‌کردند چشم‌هایشان سفید می‌شود. آنچه در واقع می‌بینید قرنیه مه آلودی است که دید شما را نسبت به عنبیه و رنگ معمولی چشم شما مسدود می‌کند." درمان به موقع می‌تواند در به حداقل رساندن مشکلات طولانی مدت چشم ناشی از مشکل قرنیه کمک کند.
6-التهاب
برخی از شرایط التهابی در چشم نیز می‌تواند منجر به تغییر رنگ آن شود. این موارد عبارتند از:
- یووئیت: واضح ترین علامت یووئیت شامل قرمز شدن قسمت سفید چشم همراه با حساسیت به نور است. همچنین این وضعیت می‌تواند منجر به تغییر در اندازه یا شکل مردمک چشم شما شود و رنگ عنبیه شما را متفاوت نشان دهد. یووئیت در صورت عدم درمان ممکن است باعث کاهش بینایی شود.
- ایریدوسیکلیت هتروکرومیک فوکس(FHI): علائم FHI شامل از دست دادن رنگدانه در عنبیه است که منجر به تغییر رنگ در چشم آسیب دیده می‌شود. این بیماری ممکن است به گلوکوم و آسیب عصب بینایی منجر شود.
7-توهمات نوری و رنگ چشم
با همه این تفاسیر رنگ چشم شما ممکن است روزی متفاوت به نظر برسد و این موضوع شاید ربطی به سلامتی شما و همه چیز مربوط به لباس شما نداشته باشد - به خصوص اگر چشمان رنگ روشنی دارید. گاهی اوقات با پوشیدن یک پیراهن با رنگ خاص، ممکن است رنگ آبی یا سبز را در چشمان شما بیشتر نمایان کند و رنگ چشمتان را متفاوت به نظر برساند. اما چشمان شما در واقع در حال تغییر نیستند و این فقط یک توهم نوری است. آرایش و عوامل محیطی (مانند نور) نیز می‌توانند تأثیر مشابهی داشته باشند.
رنگ چشم زود تغییر می‌کند
تغییر رنگ چشم مطمئناً مستلزم توجه و مراجعه به چشم پزشک در دوران بزرگسالی است. اما زمانی که شما یک نوزاد هستید، تغییر رنگ چشم شما تنها بخشی از رشد است. دکتر باجیک می‌گوید: «بیشتر نوزادان با ته چشم مایل به خاکستری یا آبی به دنیا می‌آیند. با افزایش سن، متوجه تغییر رنگ چشم خواهید شد - احتمالاً بین 3 تا 9 ماهگی. ممکن است تا سه سال طول بکشد تا رنگ چشم کودک روی یک رنگ مشخص قرار بگیرد. تقریباً نیمی از جمعیت ایالات متحده در نهایت با چشمانی قهوه‌ای رنگ هستند. آبی دومین چشم رایج است. سبز نادرترین خواهد بود. ژنتیک و تولید ملانین در بدن، یک رنگدانه طبیعی، رنگ چشم شما را تعیین می‌کند. خروجی بالاتر ملانین منجر به تیره شدن چشم ها می‌شود.
تغییر اجباری رنگ چشم
دکتر باجیک می‌گوید، بهتر است از اعمال جراحی برای تغییر رنگ چشم خود به دلایل زیبایی خودداری کنید. اگر به اینترنت نگاه کنید، کارهای عجیبی را می‌بینید که می‌توانید انجام دهید و هیچ یک از آن‌ها توسط چشم پزشک توصیه نمی‌شود. به عنوان مثال راه‌های زیر برای تغییر رنگ چشم پیشنهاد می‌شود که مورد تایید نیست.:
- کاشت عنبیه: یک عنبیه مصنوعی که با جراحی در چشم شما قرار می‌گیرد می‌تواند، همتایان خود را به هر رنگی تغییر دهد. اما این ایمپلنت خطر قابل توجهی از گلوکوم و عفونت را به همراه دارد که می‌تواند منجر به نابینایی شود.
- جراحی لیزر: رنگ چشم را می‌توان با لیزر درمانی روشن کرد به طوری که رنگدانه را از عنبیه شما آزاد می‌کند. اما ریختن آن رنگدانه می‌تواند مجرای داخل چشم را مسدود کند، فشار چشم را افزایش داده و باعث از دست دادن بینایی شود.
علت اینکه این نوع روش‌ها مورد تأیید واقع نشده‌اند؛ این است که "آن‌ها ارزش ریسک را ندارند."
اما توصیه دکتر در مورد ایمنترین گزینه برای تغییر رنگ چشم ها چیست؟ او پیشنهاد می‌کند که لنزهای تماسی را امتحان کنید