آیا تاکنون کسی را ملاقات کرده اید که چشمانش دو رنگ متفاوت داشته باشد؟ ممکن است شما ناخواسته یک دقیقه به آنها خیره شوید و سعی کنید بفهمید که "متفاوت" چیست قبل از اینکه سرانجام به شما بفهماند که هر چشمش یک رنگ دارد! در واقع این یک پدیده بسیار زیبا است که نه تنها در انسان، بلکه در گربه و سگ و سایر حیوانات نیز قابل مشاهده است. فقط 1 درصد افراد دچار هتروکرومی هستند. این پدیده به خاطر DNA است یا نتیجه چیز دیگری است؟ دراین مقاله به شما خواهیم گفت که چگونه این اتفاق پیش میآید؟
رنگ چشم از کجا آمده است؟
چشم همهی ما حاوی رنگدانه ای به نام ملانین است که به تعیین رنگ کمک میکند. آیا تا به حال متوجه شده اید که چشم همه نوزادان تازه به دنیا آمده آبی است؟ دلیل این امر این است که رشد رنگ چشم یک فرآیند نسبتاً کند است که تکمیل آن حدود هشت هفته طول میکشد. در طول این مدت، دو ژن خاص در حال کار برای کد گذاری رنگ هستند و مقدار ملانین در عنبیه موجب میشود تا رنگ چشم متفاوت باشد: قهوه ای ، فندقی ، سبز و غیره:
مقدار زیادی ملانین: قهوه ای
ملانین کوچک: آبی یا خاکستری
مقادیر متوسط ملانین: فندقی یا سبز
دانشمندان بر این باورند که چشم آبی در نتیجه یک جهش ژنتیکی در 6000 تا 10 هزار سال پیش بوجود آمده و قبلاً همه چشم قهوهای داشتند.
چرا افراد دچار هتروکرومی میشوند؟
گروه رنگی زیر برای هتروکرومی است اگرچه یک فرد تنها میتواند ترکیبی از دو یا حتی سه را داشته باشد:
کامل (رنگ چشمها کاملا با هم فرق دارد)
مرکزی (عنبیه یک رنگ است، در حالی که مردمک رنگ دیگری است)
بخشی (بخشی از یک یا هر دو عنبیه متفاوت از بقیه عنبیه است)
در بیشتر موارد افراد به دلیل ژنتیک خانوادگی با چشمهای متفاوتی متولد میشوند اما گاهی اوقات به دلایل مختلف و غیر مرتبط با DNA ، ممکن است این پدیده ظاهر شود.
اگر شما یا کسی که می شناسید دچار هتروکرومی است احتمالاً به یکی از دلایل زیر مربوط می شود:
ژنتیک: هتروکرومی یک ویژگی غالب است بنابراین اگر فردی با آن متولد شود احتمال این است که بخاطر ژن خانوادگی این اتفاق افتاده باشد.
جهش ژنتیکی: جهش میتواند در طی رشد جنینی اتفاق بیفتد که یکی یا ژنهای مربوط به تعیین رنگ چشم را تحت تأثیر قرار دهد.
تروما در هنگام تولد: اگر هر نوع تروما در هنگام تولد در ناحیه صورت رخ دهد این احتمال وجود دارد که از رنگآمیزی ملانین در عنبیه به روشی که از نظر ژنتیکی برنامه ریزی شده جلوگیری شود.
تصادف: اگر فردی در طول زندگی خود از ناحیه صورت آسیب دیده یا جراحی چشم کرده باشد ممکن است رنگ چشمش در آن طرف صورت تغییر کند. برخی از انواع داروها نیز میتوانند باعث هتروکرومی شوند.
بیماری: برخی بیماریها مانند سندرم استورج-وبر، بورنویل و موارد دیگر قطعاً میتوانند منجر به بروز هتروکرومی در هر زمان شوند.
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان با هتروکرومیا متولد شده اید باید بدانید که این یک اتفاق کاملاً طبیعی است که به احتمال زیاد از اجداد شما ناشی شده و از نظر جمعیت کاملاً بی نظیر هستید. چه کسی است که نمیخواهد از بین مردم برجسته شود؟