هنوز کاملاً مشخص نشده است که نگاه کردن به تلفن همراه یا صفحه رایانه به مدت چند ساعت در یک زمان میتواند برای سلامت چشمهای جوانان مشکل ایجاد کند؛ اما میتواند آن را بدتر کند.
طبق مطالعهای که اخیرا در انگلستان انجام شده است، مشخص شد درصد بچههای 13 تا 16 سالهای که به عینک احتیاج پیدا میکنند در کمتر از یک دهه تقریباً دو برابر شده است و خستگی چشم، تاری دید و نزدیکبینی از دلایل این تجویز بودهاند.
محققان میگویند 35 درصد افراد 13 تا 16 ساله در سال 2018 به عینک نیاز پیدا کردند که این میزان از 20 درصدی که در سال 2012 به آن نیاز داشتند، بالاتر است. جالب است بدانید که برای دوسوم از این 35 درصد، تشخیص نزدیکبینی گذاشته شد.
در این تحقیق کودکان مورد مطالعه 26 ساعت را در هفته مقابل صفحه نمایشهای الکترونیکی، از جمله تلویزیون، میگذرانند.
متخصصان معتقدند چشم کودکان تا اوایل بزرگسالی رشد میکند و بیناییشان نیز تغییر میکند و از آنجا که شرایطی مانند نزدیکبینی و یا دوربینی میتواند به تدریج اتفاق بیفتد، هم کودکان و هم والدین نمیتوانند علائم را به خوبی تشخیص دهند، به همین دلیل بررسی منظم چشم بسیار مهم است.
اثرات صفحهنمایشها
حداقل دو دهه است که کودکان در معرض صفحهنمایشهای مختلف قرار گرفتهاند و این امر تا حدودی غیرقابل اجتناب و یا بهتر است بگوییم عملاً ضروری است؛ چرا که برای مدرسه، کار و... به آن نیاز دارند.
والدین در دهه 60 و 70 میلادی فرزندانشان را به دلیل این که خیلی نزدیک به تلویزیون مینشستند امر و نهی میکردند؛ اما اکنون رایانهها و تلفنهای همراه حدود یک نسل است که جزء اصلی لوازم خانگی محسوب میشوند و در دسترس اغلب کودکان و نوجوانان قرار گرفته است و این اتفاق بدون عارضه نخواهد بود!
چرا به طور ناگهانی از سال 2012 احتیاج به استفاده از عینک در بچهها بالا رفت؟ دکتر Paul Karpecki، یک اپتومتریست شناخته شده و عضو هیئت مشاوره سلامت بینایی میگوید: پزشکان در سالهای اخیر موارد بیشتری از گلوکوم و دژنراسیون میوپیک شبکیه مشاهده میکنند که احتمالاً میتوان آن را به افزایش زمان خیره ماندن به صفحه نمایشها نسبت داد.
این شرایط پزشکی بیشتر در دهه 60، 70 و 80 زندگی افراد رخ میداد؛ اما اکنون مردم در دهه 30 خود به این مشکلات دچار میشوند که این مقدار در سه تا پنج سال گذشته به صورت باورنکردنیای به حالت بحرانی در آمده است که بیارتباط با تعداد گوشیهای هوشمند و آی پدهای در دسترس کودکان نیست.
کودکان امروزی برخلاف گذشته، بیشتر وقت خود را با دستگاههای الکترونیکی میگذرانند و بچههای کوچکتر به دلیل داشتن بازوهای کوتاهتر صفحه نمایشها را به چشمانشان نزدیکتر هم میکنند.
محققان میگویند ساختار و کارکرد چشم کودکان و بزرگسالان با یکدیگر تفاوتهایی دارند که این باعث میشود آنها بیشتر در معرض خطر باشند. از طرفی انجمن اپتومتری آمریکا نیز حقایقی را منتشر کرده است که نشان میدهد دستگاههای الکترونیک که کوچکتر شدهاند فشار بیشتری به چشم وارد میکنند.
محققان هنوز در مراحل اولیه درک تأثیرات طولانی مدت قرار گرفتن در معرض صفحه نمایش به مدت طولانی در کودکان هستند. آنها میگویند نور آبی به شبکیهی چشم آسیب میزند و این مساله به مرور زمان بر روی هم انباشته میشود. آنها همچنین در تحقیقات خود مشاهده کردند که بین در داخل خانه ماندن و پیشرفت نزدیک بینی ارتباط معناداری وجود دارد؛ بدین صورت که شیوع نزدیک بینی در افراد روستایی که وقت بیشتری را در محیطهای آزاد میگذراندند کمتر از افرادی بود که در خانههای شهری زندگی میکردند. طیف وسیعی از طول موج نور وجود دارد که به شبکیه آسیب میزند و آنها از اکثر دستگاههای دیجیتالی ساطع میشوند و جالب است بدانید که خورشید بزرگترین تابشگر آن نور است.
تفاوت بین 15 سال پیش و اکنون این است که ما در معرض مقادیر بیشتری از آن نور در داخل خانه قرار گرفتهایم که دیگر مردمک چشمها قدر به متوقف کردن تأثیرات منفی آن همه نور نیستند.
تحقیقات همچنین نشان داد قرار گرفتن طولانی مدت در مقابل صفحه نمایشها روی الگوهای خواب و رشد کلی مغز نیز تأثیر میگذارد و بزرگترین چیزی که مردم به آن اهمیت میدهند آسیب مغزی است. جالب است بدانید که ما وقتی در حال خواندن از روی صفحه نمایش هستیم، اطلاعات را مانند وقتی که به صورت فیزیکی کتاب میخوانیم حفظ نمیکنیم؛ زیرا در این روش از قسمتهای مختلف مغز استفاده میکنیم.
توصیهای به والدین
در تحقیق فوق 73 درصد والدین مورد مطالعه گفتند اینکه از فرزندانشان بخواهند به مدت چند ساعت از وسایل الکترونیکیشان استفاده نکنند، برایشان یک چالش بزرگ است و بیش از یکچهارم آنها نیز گفتند که تا به حال فرزندشان را برای معاینهی چشم نزد چشم پزشک نبردهاند. در صورتی که باید همانطور که به معاینات منظم دندانها اهمیت داده میشود معاینهی سالانهی سلامت چشمها نیز در برنامهی مراجعات خانوادهها وجود داشته باشد.
انجمن اپتومتری آمریکا قانون 20-20-20 را توصیه میکند که میگوید چشمان انسان در ازای هر 20 دقیقهای که به یک صفحه نمایش خیره میشود به 20 ثانیه استراحت نیاز دارند تا چیزی را که 20 فوت از آن فاصله دارد مشاهده کند.
این انجمن همچنین توصیه میکند که کاربران باید به ازای هر دو ساعت وقت صرف شده برای یک دستگاه الکترونیکی، 15 دقیقه استراحت کنند.
سفارش دیگر این است که والدین با تکنولوژی به جنگ تکنولوژی بروند! بدین صورت که یک تکنولوژی فیلتر نور وجود دارد که میتوان تنظیمات دستگاه را طوری تغییر داد که میزان پرتوهای رسیده به چشمهای حساس به نور را کنترل کند. استفاده از آنها برای سلامت چشم کودکان توصیه میشود.