انحراف چشم یا استرابیسم، درمان های مختلفی دارد. درمان انحراف چشم با ورزش یکی از این روش هاست. تمرین های درمان انحراف چشم را در قابل سه روش با یکدیگر در این مقاله مرور می کنیم.
انحراف چشم یا استرابیسم چیست؟
استرابیسم عموما انحراف چشم معنا می شود، اما در واقع ممکن است به چند شکل ظاهر شود. به گفته یانجمن اوپتومتری آمریکا: «انحراف چشم در اصطلاح به حالتی گفته می شود که مسیر دید و فوکوس هر دو چشم با یکدیگر هماهنگ نباشد.» این شرایط می تواند به صورت انحراف یک چشم به سمت داخل، خارج، بالا یا پایین باشد. انحراف چشم معمولاً در کودکان و نوزادان به صورت وراثتی یا در اثر مشکلات فیزیکی حین زایمان رخ می دهد. علت اصلی این انحراف چشم در نوزادان، ارتباط ناقص یا ضعیف بین مغز با عضلات و اعصاب چشم است. با این حال، انحراف چشم در بزرگسالان نیز ممکن است در اثر سکته مغزی، جراحات سر یا دیابت ایجاد شود. انحراف چشم می تواند باعث دید دوگانه شده، مانع از تمرکز عمیق شود و حتی در صورت عدم درمان منجر به از دست دادن بینایی گردد.
درمان انحراف چشم
درمان انحراف چشم می تواند شامل جراحی و استفاده از عینک یا لنزهای خاص برای هماهنگ کردن چشم ها باشد. با این همه، اکثر درمان های بینایی شامل انجام ورزش های مختلف نیز هستند. البته باید توجه داشت که ورزش به تنهایی نمی تواند یک درمان کامل برای انحراف چشم باشد. به گفته دکتر جفری آنشل، بنیانگزار موسسه خصوصی تغذیه چشمی، «از آنجا که علت بروز و نحوه ظهور انحراف چشم در افراد مختلف، بسیار متفاوت است لذا استفاده از ورزش به تنهایی نمی تواند یک درمان قطعی برای تمامی انواع انحراف های چشمی باشد در عین حال تمرین های انحراف چشمی در بسیاری از موارد یک از روش های کمک کننده و کاربردی برای درمان هستند.» او در ادامه می گوید: «یک اوپتومتریست می تواند موقعیت بیمار را به خوبی بررسی کرده و یک درمان قطعی و مناسب جهت بهبود وضعیت بیمار، تجویز کند.»
نکته مهم: قبل از این که درمان چشم را شروع کنید، آزمایشات کامل چشم را انجام دهید.
1- درمان انحراف چشم با استفاده از مداد
در این ورزش که به راحتی در منزل قابل انجام است، با استفاده از مداد سعی می شود تا چشم ها را در یک نقطه خاص متمرکز کرد. ابتدا مداد را در مقابل چشم نگه داشته و یک نقطه خاص از آن (مانند نوک گرافیتی، پاک کن انتهای آن یا حروف نوشته شده کناری) را به عنوان نقطه تمرکز در نظر گرفته و هر دو چشم را روی آن نقطه متمرکز کنید. آرام آرام مداد را به سمت صورت و نوک بینی نزدیک کنید. در همین حال، تا حد ممکن سعی کنید تمرکز چشمها را در نقطه مورد نظر حفظ کنید و ورزش را تا زمانی که احساس تاری دید کردید، متوقف کنید.
2- درمان انحراف چشم با استفاده از تکنیک طناب بروک
این تکنیک بوسیله چشم پزشک سوئیسی فردریک بروک، ابداع شد. این تمرین برای تقویت حرکت چشم ها طراحی شده و برای افرادی که دچار تنبلی چشم هستند، بسیار توصیه می شود. یک طناب به طول ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر بردارید و سه گوی با رنگ های متفاوت و در فواصل یک اندازه به آن وصل کنید. یک سمت طناب را به دیوار یا یک دستگیره ثابت کرده و سمت دیگر را در دست و چسبیده به نوک بینی نگه دارید. بر روی هر گوی تمرکز کنید و سپس سراغ گوی بعدی بروید. در هر مرحله باید فقط همان گوی را ببینید. اگر این اتفاق نیفتد یعنی یکی از چشم ها دچار انحراف است. تمرین را تا مشاهده دقیق هر سه گوی تکرار کنید.
3- درمان انحراف چشم با استفاده از تکنیک تصویر استوانه روی کارت
سه استوانه، به رنگ قرمز، در سایزهای مختلف روی درازای کارت بکشید. در سمت دیگر کارت، به همین ترتیب سه استوانه این بار به رنگ سبز بکشید. کارت را به صورت عمودی و به درازا مقابل بینی خود بگیرید. به استوانه بزرگتر، که در یک سمت کارت است و فاصله ی بیشتری با چشم شما دارد، خیره شوید تا زمانی که استوانه های هر دو سمت کاغذ را ببینید و تصویر دو استوانه ی دیگر دوبل شود. نگاه خود را برای 5 ثانیه روی استوانه ثابت کنید. سپس همین کار را روی استوانه کوچک که در سمت دیگر کارت است، انجام دهید.
