بسیاری از بزرگسالان این سؤال را از خود می پرسند آیا عینک های بلوک کننده نور آبی ارزش خرید دارند یا نه. اما موضوعی که شاید چندان مورد توجه نباشد این است که بچه ها هم دقیقاً مانند ما در آماج نور آبی هستند و آنها نیز نیاز به محافظت از چشم دارند. در یک نظرسنجی که توسط انجمن اپتومتری آمریکا انجام شده، آمده است که والدین اغلب نسبت به اینکه چقدر فرزندانشان از وسایل الکترونیکی استفاده می کنند بی توجهند. به عنوان مثال، این روزها استفاده از فناوری و تجهیزات الکترونیکی در بسیاری از مدارس مرسوم است، بنابراین باید این موضوع را برای ایجاد محدودیت زمانی استفاده از صفحه ی نمایشگر دیجیتالی در منزل، در نظرداشت تا آسیب کمتری به چشم او وارد شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله قصد داریم در ابتدا به توضیح درباره نور آبی و منابع تولید آن بپردازیم. سپس در ادامه به تاثیر استفاده از شیشه عینک بلوک کننده ی نور آبی در کودکان اشاره می کنیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نورآبی چیست؟
نور آبی یک موج نور پر انرژی است که توسط منابع طبیعی مثل خورشید و منابع غیر طبیعی همانند نمایشگر دستگاه های الکترونیکی و لامپ ها تولید می شوند. نور آبی طبیعی که توسط خورشید تولید می شود برای سلامتی مفید است و با تاثیر بر روی قشر مغز، سطح هوشیاری، زمان واکنش و حتی خلق فرد را بهبود می بخشد. اما نور آبی مصنوعی ساعت بیولوژیک بدن را در وضعیت بدی قرار می دهد و اثرات بسیار مخرب و جبران ناپذیری را روی سلامت افراد می گذارد.
نور مرئی دارای امواج الکترومغناطیسی با طول موج 380 الی 750 نانومتر می باشد و از هفت رنگ اصلی تشکیل شده است. این امواج که دارای انرژی هستند بر اساس طول موج و قدرت دسته بندی می شوند یعنی هرچه طول موج کوتاه تر باشد انرژی آن بیشتر می شود و هر چه طول موج بلندتر باشد انرژی آن ها کم تر می شود.
در این میان نور آبی با طول موج 450 الی 495 نانومتر دارای کوتاه ترین طول موج و بیشترین انرژی است. این نور از نمایشگر دستگاه های الکترونیکی، لامپ های LED و فلوروسنت (لامپ های کم مصرف پیچی) تولید می شود و می تواند الگوی خواب و چرخه شبانه روزی بدن را مختل کند و موجب انواع بیماری های جسمانی و روانی شود. همچنین پژوهش ها نشان داده که اگر چشم مدت زمان زیادی در معرض نورآبی (Blue Light) قرار گیرد آسیب های جدی به آن وارد می شود.
رواج استفاده از نمایشگرهای دیجیتالی در میان کودکان
این روزها بازار بازی های رایانه داغ داغ است. شما هم در خانواده خودیا نزدیکانتان دیده اید که کودکان روزانه بیش از سه ساعت از تلفن های هوشمند و تبلت های خود استفاده می کنند و بیماری های ناشی از نور آبی مانند دو بینی و خشکی چشم در میان آنها بسیار شایع شده است.
درست است که تا کنون هیچ مدرکی مبنی بر اینکه نور آبی می تواند باعث آسیب دائمی چشم شود ، وجود ندارد ، اما کم تر قرار گرفتن کودک در آماج نور آبی می تواند به کاهش فشار چشم دیجیتالی کمک کند.
یه همین دلیل لنزهای با نور آبی پیشنهاد می شود که مانع از ورود نور آبی ناشی از دستگاه های الکترونیکی و منابع محیطی به چشم فرزندتان می شود. این لنزها را Blue Protect می نامیم که به صورت طبی یا غیر طبی موجود هستند.
بیماری های چشمی ناشی از نور آبی
بسیاری از مطالعات انجام شده در مورد نور آبی نشان می دهد که دسترسی به وسایل دیجیتالی قبل از خواب، ممکن است، منجر به اختلالات خواب از جمله بی خوابی شود. این نشانه ها نیز به علت استفاده مکرر و بیش از حد وسایل نمایشگرهای دیحیتالی ایحاد می شود:
- تاری دید
- فشار چشم دیجیتال
- چشم درد
- خستگی چشم
لازم به ذکر است، افزایش قرارگرفتن در آماج نور آبی همچنین می تواند منجر به بروز مشکلات جدی تری شود، از جمله کاهش دید به دلیل دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD)[1].
آیا استفاده از عینک های نور آبی برای بچه ها ضروری هستند؟
بیشتر ما فکر می کنیم نور آبی فقط آسیب زا است اما باید گفت این نور فوایدی هم دارد. به عنوان مثال به کودک کمک می کند تا هوشیارتر باشد؛ همچنین حافظه و روحیه بهتری داشته باشد. علاوه بر این، نور آبی طبیعی (نه مصنوعی) می تواند به فرزند شما کمک کند خواب بهتری داشته باشد.
در مقابل، نور آبی مصنوعی قبل از خواب خواب کودک را به چالش می کشد و چرخه خواب طبیعی او را به هم می ریزد.
اگر کودک شما بعد از انجام بازی های ویدئویی یا کار بیش از حد طولانی با رایانه، علائمی مانند تاری دید یا سردرد را دارد، بهتر است به فکر چاره باشید.
برای رفع این مشکلات، کودک خود را تشویق کنید تا این نکات را رعایت کند:
- زیاد پلک بزند. پلک زدن چشم را مرطوب می کند.
- -از قانون 20-20-20 پیروی کند. یعنی هر 20دقیقه به مدت 20ثانیه به جسمی که در فاصله 20 قدمی اش است نگاه کند.
- نمایشگر رایانه را طوری برایش تنظیم کنید که سطح آن درست زیر چشمش باشد.
- گزینهی دیگر این است که با استفاده از یک زمان سنج، به دنبال برنامههایی باشید که باعث کاهش نور آبی میشوند. بسیاری از تلفنهای هوشمند این برنامه را دارند. با این وجود، این برنامه های کاربردی میتوانند روی رایانه یا تبلت کودک شما نیز نصب شوند.
- اگر اعتقاد دارید بینایی کودکتان هنگام بازی یا کار با رایانه تحت تاثیر قرار می گیرد، عینک های مسدود کننده نورآبی گزینه بسیار خوبی برای او هستند زیرا به کاهش نور آبی که وارد شبکیه می شود، کمک کنند.
عملکرد عینک نور آبی چیست؟
عینک مخصوص نور آبی، طول موج های خاصی از نور را مسدود می کند و معمولا عدسی های آن کمی زرد رنگ است. این عینک به محافظت از کودکان در برابر فشار دیجیتال چشم کمک می کند. باید گفت عینک نور آبی تمام نورهای آبی را فیلتر نمی کند اما می تواند میزان آسیب های قرار گرفتن در آماج پرتوهای بنفش-آبی را تا 80 درصد یا بیشتر کاهش دهند.
استفاده از عینک نور آبی تنها راه محافظت از چشم ها نیست و والدین باید در برای فرزندانشان در استفاده از صفحه نمایشگر محدودیت زمانی لحاظ کنند.
فیلتر نور آبی در تجهیزات الکترونیکی چه می کند؟
بیشتر برنامه های فیلتر نور آبی یک کار ثابت را انجام می دهند. این برنامه ها در طول روز هیچ کاری انجام نمی دهند و هنگامی که خورشید غروب کرد فعال شده، هاله ای از نور قرمز روز صفحه می اندازند و دمای رنگ های آن را تغییر می دهند.
با اعمال کردن فیلتر آبی، همه چیز ته مایه قرمز پیدا می کند که شاید کمی طول بکشد به آن عادت کنید. اما در عین حال آثار آسیب زای نور آبی هم از بین می رود و تابش پرتو به چشم را به شکل موثری کاهش می دهد.
حتی اگر تاثیر نور آبی بر خواب را قبول نداشته باشید فورا متوجه کاهش فشار روی چشم وقتی که در یک اتاق تاریک با گوشی کار می کنید، خواهید شد. اما شاید این فیلتر و کاهش کنتراست در بعضی برنامه ها برای تان مشکل ساز شود و زدن بعضی دکمه ها به این خاطر برای تان سخت شود.
از اندروید 7 به بعد حالت شب به طور پیش فرض به سیستم عامل اندروید اضافه شد و فقط کافیست برای استفاده از آن، از تنظیمات گوشی فعالش کنید. ( به مسیر Settings > Display رفته و به دنبال گزینه ای به نام Night Light بگردید. )
امکان زمان بندی برای فعال شدن و غیر فعال شدن خودکار حالت شب هم برای این قابلیت در نظر گرفته شده است. به این معنی که مثلا، در ساعت مشخصی از شب به طور خودکار حالت شب فعال شود و صبح در ساعت خاصی که خودتان تعیین می کنید دوباره به حالت عادی بازگردد.
سخن پایانی:
- نور آبی جزو امواج کوتاه است و انرژی بیشتری تولید می کند.
- نور آبی همیشه آسیب زا نیست، اما میزان بیش از حد آن می تواند باعث آزار چشم شود.
از آنجا که ما در عصر دیجیتال زندگی می کنیم، قرار گرفتن در آماج نور آبی برای همه ما اجتناب ناپذیر است. نکته ی اصلی محافظت از بینایی آنها آگاهی و اقدامات احتیاطی است. به عنوان جمع بندی باید گفت بهترین راه برای مقابله با تأثیرات نور آبی در کودکان، محدود کردن مدت زمان استفاده از صفحه نمایش و استفاده از عینک نور آبی است. همچنین میتوانید به دنبال برنامه هایی باشید که باعث کاهش نور آبی در دستگاه های دیجیتالی فرزندتان می شوند.
منابع:
https://www.foreyes.com/do-blue-light-glasses-work-for-kids/
https://www.foreyes.com/how-could-blue-light-be-affecting-your-childs-vision/
https://www.allaboutvision.com/parents/kids-blue-light-glasses/
www.androidzoom.ir
[1] age-related macular degeneration